Sa Mata ni Tatay

The following is another translation from an article entitled "In Tatay's Eyes".

Pag tinitingnan kita, namimiss ko Tatay ko. Sana nagkaroon ka pa ng mas mahabang panahon na makapiling si Lolo mo. Marami ka sanang matututunan sa kanya. Hitik sa karanasan at kaunawaan ang kanyang buhay. Mula sa isang maliit na bayan sa tabi ng Pacific Ocean sa Surigao Del Sur, nakipagsapalaran siya upang sunggaban ang anumang maidudulot ng buhay. Madami siyang napuntahan, natikman, nasubukan, at naranasan. Paglipas ng 74 na taon, pinauwi na siya ng Diyos sa langit. Ikekwento ko sayo ang isa sa mga tinagubilin niyang ituro ko daw sayo noong ikaw ay ihandog sa Panginoon nang maliit ka pa.

Anak, napakagwapo mong bata. Pero hindi ikaw ang sentro ng buong universe. Kilig na kilig ang lahat ng pumuna sa malalalim mong dimples kapag ikaw ay nakangiti. Makinig ka. Espesyal ka talaga. Mula sa milyon-milyong semilya na nanggaling sa akin, mula sa isa ay nabuo ka kasama ng isang itlog mula sa nanay mo. Bunga ka ng aming pag-iibigan. Buhay ka ngayon dahil ikaw ang napili. Ibig sabihin, may layunin ang Diyos sa buhay mo. Alam kong ipapaunawa ito ng Diyos sa iyo nang malalim at malawak na paraan, kung magpapatuloy kang lumago sa pagkilala sa Kanya. Noong baby ka pa, tinititigan kita sa mata. Nakita ko, may talino ang mga tingin mo. Galing talaga ni LORD. Pero higit pa dyan, mas nakamamangha na gusto ni God na makilala mo siya nang lubusan.

May sasabihin ako: “Huwag mong ilagay ang tiwala mo sa nakikita ng ibang tao sa iyo.” Nakatataba ng puso kung maraming humahanga sayo, pero delikado ito sa pride mo. Sayang, hindi nakikita ng iba kung ano ang laman ng puso mo. Isa pa, lilipas din ang kanilang pagpansin sa iyo. Sinasabi ng Biblia, lumilipas ang kagandahan, kasimbilis ng singaw. Ngayon nandyan, sa isang iglap, wala na (Awit 39:5). Okay lang yan.

Naalala ko Lolo mo. Hindi siya kalakihan. In short, maliit siyang tao. Pwede rin sabihing pandak siya. Aniya, “Wala pang Star margarine noon, eh.” Pero sa loob, sa puso, higante ang Lolo mo. Alam mo kung bakit? Sa paglipas ng panahon ng kanyang mga naranasan, nabasa niya ang New Testament ng Biblia. Nadiskubre niya na mahalaga pala siya sa paningin ng Diyos. Napakahalaga niya dahil iyon ang tingin ng Diyos sa kanya. Gayun na lamang ang pagmamahal ng Diyos kaya't binigay niya ang Kanyang bugtong na Anak na mamatay sa krus para sa kanya.

Sa ganun ding paraan, mahal ka rin ng Diyos, anak. Ganyan din ang pagtingin ng Diyos sa ibang mga tao. Doon nanggaling ang kanilang kahalagahan. Kaya nga kailangang dakilain mo rin sila. Alalahanin mo ang mga katabi mo. Bigyan mo sila ng pansin—ang kanilang kailangan, ang minimithi nila, ang bumabagabag sa kanila. Matuto kang lampasan ang pagiging makasarili—“ako, sarili ko, akin.” Higit sa lahat, kailangan nilang malaman na mahal sila ng Diyos at nararamdaman ng Ama ang kanilang dinaramdam. Matutuwa ang Diyos kung ipakikilala mo ang pag-ibig Niya sa kanila. Ipakita mo. Sabihin mo.

Tunay na Lalaki

The following is a fairly accurate translation of an article I contributed for the book LEGACY (Makati: Church Strengthening Ministry, 2005) entitled "Be a Man". You can purchase a copy from the nearest National Bookstore or Powerbooks site.

Ano ba ang sukatan ng pagiging lalaki? May macho dyan, ganito ang sasabihin. May chicks naman, ganyan ang sasabihin. Sana naman, nakita mo sa akin ang isang mabuting example ng tunay na lalaki. Di ko alam kung sa tingin mo ay macho ako, dahil napansin mo siguro macho-norin ako. Itanong mo sa Nanay mo.

Pakinggan mo ang sinabi ni Tatay ko. Una, siyempre ang lalaki ay hindi babae. Male imbis na female. Obvious, di ba? Pero marami ngayon ang nalilito. Sabi ng DNA nila, lalaki sila. Sabi naman nila, feel nila maging babae. Sinigurado ng Lolo mo na malinaw ito sa akin nang tinanong ko siya kung bakit hindi ako pinanganak na babae—pitong taong gulang pa lang ako noon. Lalaki ako dahil ito ang design ni God para sa akin. Nakasulat sa DNA ko na XY ako—male species. Nasa plano daw ng Diyos na maging lalaki ako. Ganito rin ang plano niya para sa yo, mi hijo guapo, at mga brothers mo.

Pangalawa, hindi lagi na kung sino ang pinakamalaki, pinakamalakas, o pinakamaliksi ay siyang tunay na lalaki. Nang grumadweyt ako sa haiskul, ako yata ang pinakamaliit sa batch 1979. Kung pipila kami at mauuna ang pinakapandak, ako yun. Ang hirap palang pumorma sa mga dalaga kung hanggang kilikili lang ang tangkad mo. Mabuti na lamang at dinagdagan pa ni God nang ilang inches ang height ko para naman, at least, matitigan ko ang nanay mo nang mata sa mata.

Pag-isipan mo ito,

Isa pang bagay na napansin ko sa daigdig:
ang mabilis ay di siyang laging nananalo sa takbuhan
ni ang malakas ay laging nagwawagi sa digmaan.
Ang matatalino'y di laging nakasusumpong ng kanyang kailangan
at di lahat ng marunong ay yumayaman.
Napapansin ko rin na di lahat ng may kakayahan ay nagtatagumpay;
lahat ay dinaratnan ng malas. (Mangangaral 9:11, MBB)

Hindi laging ikaw ang llamado. Pero hindi rin porke dejado ay hindi ka na sasagana. Sa biyaya at katalinuhang galing sa Diyos, pwede kang yumabong kung saan ka inilagay ni God, ano man ang pagkakataong dadalaw sa iyo. Sumagana ka kung saan ka ilalagay ng Diyos. Ito ang panalangin ko para sayo.

Pangatlo, ang tunay na lalaki ay may tiwala sa kanyang pagkalalaki, ayon sa pagkalikha ng Diyos sa kanya. Di na kinakailangang patunayan niya ito kahit kanino. Ano ba yun? Siguro ganito: hindi na kailangan ng isang tunay na lalaki na magparami ng chicks. Ang babaero ay lalaking walang tiwala sa sarili. Parang may kulang sa kanya na kailangang punuan ng mga babae. Niloloko niya ang kanyang sarili. Walang makapupuno sa puwang na yun kundi ang Diyos lamang. Ang lalaking walang tiwala sa sarili ay takot na malaman ng iba kung sino talaga siya. Kaya, nag-iimbento siya ng mga kontest at palaro para makita kuno kung sino ang number 1. Ang tunay na lalaki ay di na kailangang magpataas ng ihi. Sa halip, mas pinagtutuunan niya ng pansin kung paano siya magiging biyaya sa mga nakapaligid sa kanya.

Ang pinakadakila sa lahat ay sinumang naglilingkod sa lahat. Ganyan si Jesu-Cristo. Baliktad sa mundo. Sinisikap kong gumaya kay Cristo, at inaasahan kong gagaya ka rin sa akin.

Magpakalalaki ka, anak.